ଅନେକ ଦିନ ପରେ ପୁଣି ଲେଖିବାକୁ ମନ ହେଲା । ଏହା ଭିତରେ ବିତି ଗଲାଣି ଅନେକ ବର୍ଷ । କେତେ ଯେ ଶୀତ, ବସନ୍ତ ଆଉ ବୈଶାଖ । ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ । ଛାଡ.. ତେବେ ଆରମ୍ଭ କରିବି କଣ ଓ କୋଉଠୁ ?
ଥରେ କୋଉଠି ପଢିଥିଲି ଜଣେ ଲେଖକଙ୍କୁ - "ମୁଁ ଏଇଥି ପାଇଁ ଲେଖେ ଯେ କେବେ ପରେ ନିଜେ ପଢି ପାରିବି" ।
ଚାଲ.. ଆଜି ମୁଁ ବି ସେମିତି ଲେଖିବି । କେତେବେଳେ ନିରୋଳା ସମୟରେ ଯେମିତି ନିଜେ ନିଜକୁ ପଢ଼ି ପାରିବି ।
***
ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଛାଡି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ । ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟରେ କୋଉଠି ନା କୋଉଠି ଲେଖକ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଆଣି ଥୋଇଥିବ । ଏ ଜାତିର ପରିଚୟ କଳା ଠାକୁରଙ୍କ ବିନା ଅଧା । ଆଜି ଶ୍ରୀଗଣେଶ ସେହି କାଳିଆ ଠାକୁରଙ୍କୁ ନେଇ..
ହଠାତ୍ ଦିନେ ମନ ହେଲା ଟିକେ କାଳିଆ ଠାକୁରକୁ ଯାଇ ଦେଖିବାକୁ । ବାହାରି ଗଲୁ ସ୍ୱାମୀ, ସ୍ତ୍ରୀ ଦୁହେଁ ପୁରୀ ଅଭିମୁଖେ । ବଡ ଦେଉଳରେ ସେଦିନ ବେଶୀ କିଛି ଭିଡ ନଥାଏ । ଗରୁଡ ସ୍ତମ୍ଭ ପାଖରେ ଛିଡା ହୋଇ କାଳିଆକୁ ଦେଖିଲୁ । ମନ ବୁଝିଲାନି । ଆଗକୁ ଯାଇ ହୁଣ୍ଡି ପାଖରେ ଛିଡା ହେଲୁ । କଳା ଠାକୁରକୁ ଅପଲକ ନୟନରେ ଚାହିଁ ରହିଲୁ । କେତେବେଳେ ଯେ ଆଖି ଦୁଇ ଓଦା ହୋଇ ଗଲା, ଜଣା ପଡିଲାନି । ଦୁଇ ବାହୁ ମେଲି ବଡ ବଡ ଆଖିରେ ସେ ବି ଚାହୁଁଥିଲା ଆମକୁ । କେମିତି ଏକ ସମ୍ମୋହନରେ ପଡି ଯାଉଥିଲା ଏ ମନ । ଏ କି ମାୟା ମହାବାହୁ ! ଏ କି କୁହୁକ ! କେବେ ବି ମୋ ଜୀବନ କାଳରେ ଏମିତି ଅନୁଭୁତି କେବେ ବି ହୋଇ ନଥିଲା । କେଉଁ ଏକ ମହାଶୁନ୍ୟରେ ମିଶି ଯାଉଥିଲା ଏ ମନ । ଏ ବିରାଟ ବିଶ୍ୱରେ ଯେମିତି ମୁଁ ଭାସି ଯାଉଥିଲି ଏକ ନାବିକ ଶୁନ୍ୟ ବୋଇତ ପରି । କିଛି ସମୟ ଏମିତି ବିତିଗଲା । ଟିକେ ପ୍ରକୃତିସ୍ଥ ହୋଇ କଡକୁ ଚାହିଁଲି । ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ପତ୍ନୀ ମୋର । ଆଖି ଦୁଇରୁ ତାଙ୍କର ବି ବୋହି ଯାଉଥିଲା ଲୁହ ।
ଲୁହ ପୋଛି ଚାରି ଆଡକୁ ଚାହିଁଲି । କିଏ ହାତ ଦୁଇ ଉପରକୁ ଟେକି ଜଗନ୍ନାଥ ସ୍ୱାମୀ କହୁଥାଏ ତ କିଏ ଗରୁଡ ପାଖରେ ଛିଡା ହୋଇ ଘିଅ ଦୀପଟିଏ ବୁଲୋଉ ଥାଏ । କିଏ ଲମ୍ବ ହୋଇ ପ୍ରଣିପାତ କରୁଥାଏ ତ କିଏ ଜଣାଣ ଗାଉଥାଏ । ପଣ୍ଡାମାନେ ଚିରାଚରିତ ଢଙ୍ଗରେ ପାଦୁକ ତୁଳସୀ ବଢେଇ ଦେଇ ଆଶା କରୁଥାନ୍ତି ଦକ୍ଷିଣା । କିଏ କେତେ ଦୁଃଖ ଅଜାଡି ଦେଉଥାଏ ସେ କାଳିଆ ସାଆନ୍ତ ଆଗରେ । କିଏ ପୁଣି ସବୁ କୁଶଳ ମଙ୍ଗଳରେ ଚାଲିଥାଉ ବୋଲି ଗୁହାରି କରୁଥାଏ ।
ସେ କିନ୍ତୁ ଥାଏ ଅବିଚଳ । ରଙ୍ଗା ଅଧରରୁ ବୁଣି ଚାଲିଥାଏ ମାଦକତା ଭରା ହସ । ପୁନେଇ ଜହ୍ନ ପରି ଶାନ୍ତ ଶୀତଳ ସେ ହସ ହସ ମୁହଁ । ଯେତେବେଳେ ପାଖରେ ଜଣେ ମୁରବୀ ଥାଏ, ଆମେ ସବୁ କିଛି ତା ଉପରେ ଛାଡିଦେଇ କୁନି ଶିଶୁ ପରି ମାତିଯାଉ ଏ ସଂସାର ଖେଳରେ । ଅସୁବିଧାରେ ପଡିଲେ, ତା ପାଖରେ ଆସି ଅଳି ଅଝଟ କରୁ । ସେ ବୁଝେ କି ବୁଝେନା, ଆମେ ଜାଣୁନା । ଆମେ କିନ୍ତୁ ବୁଝିଯାଉ । ସୁଖ ଦୁଃଖ ତ ତୋ ଲୀଳାଖେଳା । ତୁ ଏବେ ବୁଝୁ..
ସେ କିନ୍ତୁ ଚାହିଁ ଥାଏ ସେମିତି ବଡ ବଡ ଆଖିରେ । ମନ୍ଦ ମନ୍ଦ ହସ ଝରୁଥାଏ ଅଧରରୁ..
ଥରେ କୋଉଠି ପଢିଥିଲି ଜଣେ ଲେଖକଙ୍କୁ - "ମୁଁ ଏଇଥି ପାଇଁ ଲେଖେ ଯେ କେବେ ପରେ ନିଜେ ପଢି ପାରିବି" ।
ଚାଲ.. ଆଜି ମୁଁ ବି ସେମିତି ଲେଖିବି । କେତେବେଳେ ନିରୋଳା ସମୟରେ ଯେମିତି ନିଜେ ନିଜକୁ ପଢ଼ି ପାରିବି ।
***
ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଛାଡି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ । ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟରେ କୋଉଠି ନା କୋଉଠି ଲେଖକ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଆଣି ଥୋଇଥିବ । ଏ ଜାତିର ପରିଚୟ କଳା ଠାକୁରଙ୍କ ବିନା ଅଧା । ଆଜି ଶ୍ରୀଗଣେଶ ସେହି କାଳିଆ ଠାକୁରଙ୍କୁ ନେଇ..
ହଠାତ୍ ଦିନେ ମନ ହେଲା ଟିକେ କାଳିଆ ଠାକୁରକୁ ଯାଇ ଦେଖିବାକୁ । ବାହାରି ଗଲୁ ସ୍ୱାମୀ, ସ୍ତ୍ରୀ ଦୁହେଁ ପୁରୀ ଅଭିମୁଖେ । ବଡ ଦେଉଳରେ ସେଦିନ ବେଶୀ କିଛି ଭିଡ ନଥାଏ । ଗରୁଡ ସ୍ତମ୍ଭ ପାଖରେ ଛିଡା ହୋଇ କାଳିଆକୁ ଦେଖିଲୁ । ମନ ବୁଝିଲାନି । ଆଗକୁ ଯାଇ ହୁଣ୍ଡି ପାଖରେ ଛିଡା ହେଲୁ । କଳା ଠାକୁରକୁ ଅପଲକ ନୟନରେ ଚାହିଁ ରହିଲୁ । କେତେବେଳେ ଯେ ଆଖି ଦୁଇ ଓଦା ହୋଇ ଗଲା, ଜଣା ପଡିଲାନି । ଦୁଇ ବାହୁ ମେଲି ବଡ ବଡ ଆଖିରେ ସେ ବି ଚାହୁଁଥିଲା ଆମକୁ । କେମିତି ଏକ ସମ୍ମୋହନରେ ପଡି ଯାଉଥିଲା ଏ ମନ । ଏ କି ମାୟା ମହାବାହୁ ! ଏ କି କୁହୁକ ! କେବେ ବି ମୋ ଜୀବନ କାଳରେ ଏମିତି ଅନୁଭୁତି କେବେ ବି ହୋଇ ନଥିଲା । କେଉଁ ଏକ ମହାଶୁନ୍ୟରେ ମିଶି ଯାଉଥିଲା ଏ ମନ । ଏ ବିରାଟ ବିଶ୍ୱରେ ଯେମିତି ମୁଁ ଭାସି ଯାଉଥିଲି ଏକ ନାବିକ ଶୁନ୍ୟ ବୋଇତ ପରି । କିଛି ସମୟ ଏମିତି ବିତିଗଲା । ଟିକେ ପ୍ରକୃତିସ୍ଥ ହୋଇ କଡକୁ ଚାହିଁଲି । ପାଖରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ପତ୍ନୀ ମୋର । ଆଖି ଦୁଇରୁ ତାଙ୍କର ବି ବୋହି ଯାଉଥିଲା ଲୁହ ।
ଲୁହ ପୋଛି ଚାରି ଆଡକୁ ଚାହିଁଲି । କିଏ ହାତ ଦୁଇ ଉପରକୁ ଟେକି ଜଗନ୍ନାଥ ସ୍ୱାମୀ କହୁଥାଏ ତ କିଏ ଗରୁଡ ପାଖରେ ଛିଡା ହୋଇ ଘିଅ ଦୀପଟିଏ ବୁଲୋଉ ଥାଏ । କିଏ ଲମ୍ବ ହୋଇ ପ୍ରଣିପାତ କରୁଥାଏ ତ କିଏ ଜଣାଣ ଗାଉଥାଏ । ପଣ୍ଡାମାନେ ଚିରାଚରିତ ଢଙ୍ଗରେ ପାଦୁକ ତୁଳସୀ ବଢେଇ ଦେଇ ଆଶା କରୁଥାନ୍ତି ଦକ୍ଷିଣା । କିଏ କେତେ ଦୁଃଖ ଅଜାଡି ଦେଉଥାଏ ସେ କାଳିଆ ସାଆନ୍ତ ଆଗରେ । କିଏ ପୁଣି ସବୁ କୁଶଳ ମଙ୍ଗଳରେ ଚାଲିଥାଉ ବୋଲି ଗୁହାରି କରୁଥାଏ ।
ସେ କିନ୍ତୁ ଥାଏ ଅବିଚଳ । ରଙ୍ଗା ଅଧରରୁ ବୁଣି ଚାଲିଥାଏ ମାଦକତା ଭରା ହସ । ପୁନେଇ ଜହ୍ନ ପରି ଶାନ୍ତ ଶୀତଳ ସେ ହସ ହସ ମୁହଁ । ଯେତେବେଳେ ପାଖରେ ଜଣେ ମୁରବୀ ଥାଏ, ଆମେ ସବୁ କିଛି ତା ଉପରେ ଛାଡିଦେଇ କୁନି ଶିଶୁ ପରି ମାତିଯାଉ ଏ ସଂସାର ଖେଳରେ । ଅସୁବିଧାରେ ପଡିଲେ, ତା ପାଖରେ ଆସି ଅଳି ଅଝଟ କରୁ । ସେ ବୁଝେ କି ବୁଝେନା, ଆମେ ଜାଣୁନା । ଆମେ କିନ୍ତୁ ବୁଝିଯାଉ । ସୁଖ ଦୁଃଖ ତ ତୋ ଲୀଳାଖେଳା । ତୁ ଏବେ ବୁଝୁ..
ସେ କିନ୍ତୁ ଚାହିଁ ଥାଏ ସେମିତି ବଡ ବଡ ଆଖିରେ । ମନ୍ଦ ମନ୍ଦ ହସ ଝରୁଥାଏ ଅଧରରୁ..
ଭାବର ଠାକୁର ସିଏ, ତାଙ୍କୁ ପରା ସଂସାରର ସମସ୍ତଙ୍କ କଥା ବୁଝିବାକୁ ହୁଏ, ତାଙ୍କୁ କିଏ ଖରାପ କହିଲେ ବି ସେ କାହାକୁ ଖରାପ ପାଅନ୍ତିନି କି କାହା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଭଲପାଇବା କମ୍ ହେଇଯାଏନି । ସେ ପରା ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ନେତା, ସାରା ଜଗତର ଦେବତା । ସଭିଏଁ ହେଉଛନ୍ତି ସୁଖବେଳର ବନ୍ଧୁ, କିନ୍ତୁ ସେ ଏକା ସୁଖଦୁଃଖ ସବୁକାଳର ବନ୍ଧୁ । ମଲାପରେ ବି ସେ ତା'ର ଭକ୍ତକୁ ସେମିତି ଭଲପାଉଥାଏ । ସେ ସେହି ଅଝଟିଆ କାଳିଆ ଠାକୁର ।
ReplyDelete